Ο Γιώργος Νανούρης ανεβάζει για πρώτη φορά τραγωδία και μας μιλά για την απόφαση του αυτή, τις δυσκολίες αλλά και το συνδετικό κρίκο που ενώνει όλες τις δουλειές του.
Με τον «Αίαντα» του Σοφοκλή, που θα δούμε στο θέατρο Αυλαία, να αποτελεί την πρώτη του απόπειρα να ανεβάσει αρχαίο δράμα, ο Γιώργος Νανούρης σκέφτεται πώς ήταν μάλλον θέμα χρόνου να συμβεί κάτι τέτοιο. «Δεν είναι από τα πράγματα που τα κάνεις ελαφρά τη καρδία. Θέλει κάποια μελέτη, τριβή στον χώρο, χρόνια… Δεν θέλει επιπολαιότητα κάτι τέτοιο. Οπότε χρειάζεται λίγο περισσότερος χρόνος για να νιώσεις ότι κάπως πατάς λίγο πιο γερά στα πόδια σου», αναφέρει. Η επιλογή του αυτή, άλλωστε, ακολουθεί τη γενικότερη στάση που έχει απέναντι στην τέχνη του, η οποία είναι να αναζητά νέους τρόπους έκφρασης και θέματα με τα οποία δεν έχει καταπιαστεί.
Ο Αίας είναι ο πρώτος ήρωας στην ιστορία του δράματος που αυτοκτονεί και αυτό από μόνο του αποτέλεσε μια σπουδαία αφορμή για τον Γ. Νανούρη ώστε να το ανεβάσει. Όπως μας λέει, «για να φτάσει στο σημείο ένας άνθρωπος που είναι ήρωας και πολεμιστής να αυτοκτονήσει, κάτι έχει συμβεί μέσα στην ψυχή του, κάτι πολύ δυνατό που τον κάνει να λυγίσει τελικά. Δεν έχουμε συνηθίσει τους ήρωες να αυτοκτονούν. Ακούγεται πολύ οξύμωρο. Οπότε αυτό που θέλαμε με τον Μιχάλη Σαράντη και τον Αποστόλη Χαντζαρά – γιατί ομαδικά δουλεύουμε – ήταν να δείξουμε όλο αυτό το πράγμα που συμβαίνει στην ψυχή του ήρωα και να αφηγηθούμε την ιστορία του με έναν τρόπο απλό αλλά πάρα πολύ ουσιαστικό και πάρα πολύ κατανοητό για το κοινό. Είναι πολύ μεγάλα κείμενα και δεν θέλαμε να πέσουμε στην παγίδα του να κάνουμε κάτι που δε θα βγάλει το αποτέλεσμα που επιθυμούσαμε και που πιστεύει και ο ίδιος ο συγγραφέας» επισημαίνει. Εξηγεί, βέβαια, ότι θα υπάρξουν ορισμένες ιδιαιτερότητες που θα δώσουν μια άλλη ματιά στον θεατή. «Το μετατρέπουμε σε έναν μονόλογο. Αυτό είναι μια μεγάλη ιδιαιτερότητα, το να κάνει ο ηθοποιός όλους τους ήρωες του έργου και να υπάρχει και ο ζωγράφος πάνω στη σκηνή, ο Αποστόλης Χατζαράς, που ζωντανά κάθε βράδυ ζωγραφίζει έργα που βοηθούν τον θεατή να πηγαίνει παρακάτω την ιστορία. Οπότε ενώνονται αυτές οι δυο οι τέχνες, του θεάτρου και της ζωγραφικής και συναφηγούνται την ιστορία του Αίαντα».
Ζούμε κάτι πολύ υπέροχο
Με έντονο το αίσθημα της ευγνωμοσύνης, ο σκηνοθέτης μας λέει πως η παράσταση αυτή συγκινεί τον κόσμο αναφέροντας ότι «ζούμε κάτι πολύ υπέροχο και είναι πολύ δύσκολο να το ζήσεις αυτό με τραγωδία σε κλειστό χώρο». Πράγματι, είναι λίγες οι προσπάθειες που γίνονται σε αυτό το επίπεδο καθώς οι αρχαίες τραγωδίες έχουν συνδυαστεί με ανοιχτά θέατρα και καλοκαιρινές βραδιές. Σπουδαίο ρόλο στο έργο παίζει και η αξιοσημείωτη μετάφραση του ποιητή Νίκου Παναγιωτόπουλου που «και εκείνος δεν δουλεύει πρόχειρα και επιπόλαια», μας λέει ο Γ. Νανούρης. Κάνοντας αυτή την κουβέντα δεν θα γινόταν να μην οδηγηθούμε στις σύγχρονες διασκευές αυτών των μεγάλων κειμένων: «Είναι τεράστιοι συγγραφείς. Είμαστε πολύ μικροί μπροστά τους για να τους διασκευάσουμε. Αν καταφέρουμε να αποδώσουμε αυτό που θέλουν οι ίδιοι να πουν, για εμάς είναι κάτι πολύ μεγάλο. Το να τους διασκευάσουμε, είναι κάτι το οποίο εμένα δεν με αφορά αυτή την περίοδο της ζωής μου, ούτε νιώθω ότι είμαι έτοιμος» σχολιάζει.
Ο ηθοποιός που αναλαμβάνει τον δύσκολο ρόλο να ερμηνεύσει όλους τους ήρωες δεν είναι άλλος από τον Μιχάλη Σαράντη, βραβευμένο με βραβείο Χορν, ο οποίος «είναι ένας εξαιρετικός ηθοποιός, ένα πολύ καλό υλικό στα χέρια ενός σκηνοθέτη. Είναι εύπλαστος και διαθέσιμος και για μένα πολύ ταλαντούχος. Αυτό που κάνει είναι πολύ δύσκολο και θα το καταλάβετε στα αλήθεια μόνο όταν το δείτε».
Στον στίχο 479 διαβάζει κανείς αυτό που συνοψίζει ίσως όλο το έργο του Σοφοκλή: «Μα πρέπει ή με τιμή να ζή ένας άντρας ή να πεθαίνει με τιμή». Πώς ορίζουμε, όμως, σήμερα την τιμή; «Μέσα σε αυτή τη λαίλαπα των αλλαγών και σε όσα περνάμε όλοι μας ειδικά τα τελευταία δέκα χρόνια, που έχουμε περάσει πολλές διακυμάνσεις, είναι σημαντικό το πόσο εσύ προσωπικά θα μπορέσεις να κρατήσεις αυτά που για σένα είναι τιμή, ηθική, ήθος και να συνεχίσεις αλώβητος και ανεπηρέαστος από τους εξωτερικούς παράγοντες. Είναι πάρα πολύ δύσκολο. Όλοι λυγίζουμε αλλά το θέμα είναι να προσπαθούμε να το κάνουμε αυτό» τονίζει.
Η αγάπη μου για το θέατρο και τον άνθρωπο
Με έναν απολογιστικό τόνο ο σκηνοθέτης μας αναφέρει ότι αισθάνεται πολύ τυχερός που μπορεί και κάνει αυτό που αγαπά και ζει από αυτό, πράγματα καθόλου δεδομένα: «Το θεωρώ ευτυχία και τύχη. Και επειδή το θεωρώ έτσι προσπαθώ να το σέβομαι, να το εκτιμώ και προσπαθώ να το διαφυλάξω». Άλλωστε, ο συνδετικός κρίκος όλων των δουλειών του συνοψίζεται ως εξής: «Είναι η αγάπη μου για το θέατρο και η αγάπη μου για τον άνθρωπο». Για τον ίδιο είναι ένα εργαλείο στα χέρια του, «ένα όπλο να μιλήσω και εγώ για θέματα που με αφορούν μέσα από την τέχνη μου. Μέσα από το θέατρο προσπαθώ να μιλώ για πράγματα που με αφορούν» τονίζοντας έτσι και μια πιο ψυχοθεραπευτική λειτουργία του. Εξάλλου και μέσα από την ‘Κατερίνα’ του Κορτώ που παίζεται και πάλι απόψε στο Αυλαία, έχει συναντήσει ανθρώπους που του το επιβεβαίωααν. Όπως καταλήγει: «Είναι πολύ σπάνιο μέσα από την τέχνη σου να νιώθεις και χρήσιμος».
INFO «Αίας» του Σοφοκλή
Θέατρο Αυλαία Παρασκευή 17 με Κυριακή 19 Ιανουαρίου στις 9.15μμ. Εισιτήρια 13 ευρώ (μειωμένο) και 17 ευρώ (κανονικό)
Η συνέντευξη μας δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Μακεδονία στις 12/01/20
Πριν φύγετε ρίξτε μια ματιά
O Αλέξανδρος Παντελάκης είναι απόφοιτος του τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ. Γράφει στην Εφημερίδα Μακεδονία, ασχολείται με το blogging και τον εθελοντισμό. Εργάζεται στο τμήμα marketing εταιρείας που δραστηριοποιείται στον χώρο της εκπαίδευσης και της εύρεσης εργασίας.