Συνέντευξη Μελαχρινός Βελέντζας
Ο Μελαχρινός Βελέντζας μας μιλά για την παράσταση ‘Lemon’, τα υπαρξιακά ερωτήματα που θέτει και για τις καλλιτεχνικές αναζητήσεις του μέσα από την ομάδα Experimento.
Ηθοποιός, πιανίστας, ιδρυτής της καλλιτεχνικής ομάδας Experimento, ο Μελαχρινός Βελέντζας πρωταγωνιστεί στο ‘Lemon’ που μετά από την αξιοσημείωτη επιτυχία που σημείωσε στην Αθήνα, έρχεται στη Θεσσαλονίκη για πέντε παραστάσεις.
Το έργο περιγράφει τη ζωή του Χιλιαεννιακόσια, που γεννήθηκε πάνω σ’ ένα καράβι και δεν κατέβηκε ποτέ από αυτό. Με τζαζ ήχους, χορό και διάλογο περιγράφεται μια ανθρώπινη ιστορία με φόντο τις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Την εμπειρία αυτή συστήνει η ομάδα Experimento, μια πρόταση στην τέχνη που έχει ξεκινήσει εδώ και δυο χρόνια.
Κατά τη διάρκεια του έργου μαζί με τον ηθοποιό Γιώργο Δρίβα θα φέρουν στην επιφάνεια και άλλα πρόσωπα της ιστορίας με εναλλαγές. Το έργο, όμως, έχει και έναν ιδιαίτερο τρίτο ηθοποιό όπως μας αναφέρει ο Μελαχρινός Βελέντζας: «Το πιάνο είναι ο τρίτος ηθοποιός της παράστασης. Ένα ευφάνταστο πιάνο που σχεδίασε η Νατάσα Τσιντικίδη και κατασκεύασε ο Θωμάς Μαριάς που έχει συμβολοποιηθεί και αποτελεί τον ζωτικό χώρο του Χιλιαεννιακόσια από τον οποίο επιλέγει να μην κατέβει. Καθώς το έργο μας τελειώνει κάθε φορά με διαφορετικό τρόπο, στην ουσία είναι σαν να χάνεται μέσα στον ωκεανό που συμβολίζει το ίδιο το πιάνο».
Ως μια site-specific παράσταση, δημιουργεί έναν καλλιτεχνικό διάλογο ανάμεσα στο έργο και τον τόπο. Είναι επιλογή τους το έργο «να ταξιδέψει ανάμεσα στη στεριά και στη θάλασσα κυριολεκτικά. Μεταφορικά αυτό συμβαίνει στο έργο. Έχουμε έναν χαρακτήρα που γεννιέται πάνω στη θάλασσα, στο καράβι, πάει να κατέβει στη στεριά και μένει κάπου ανάμεσα. Το έργο λέει ότι στο τρίτο σκαλί σταμάτησε. Και για αυτόν τον λόγο έχουμε παίξει εν πλω στη Σαντορίνη που εκεί το έργο τελείωνε και χανόμασταν στο πίσω μέρος του καραβιού. Στο Λουτράκι το κάναμε στον λιμενοβραχίονα και στο τέλος βουτούσα στη θάλασσα οπότε χανόταν κυριολεκτικά μέσα σε αυτήν. Στο Μπάγκειον (Αθήνα), τον ρουφάει το πιάνο και συμβολικά χάνεται στη θάλασσα του».
Έχοντας συμπληρώσει περισσότερες από 100 παραστάσεις, ο ηθοποιός χαρακτηρίζει την εμπειρία αυτή ως ένα «ερευνητικό ταξίδι». Όπως μας εξηγεί, «το θέατρο υπάρχει όπου υπάρχουν θεατές».
Το ανοιχτό ερώτημα
Η παράσταση θέτει κάποια υπαρξιακά ζητήματα που καλούν τους θεατές να σκεφτούν και να τα συσχετίσουν με τις δικές τους προσωπικές εμπειρίες. Είναι ζητήματα «συλλογικά και έχουν να κάνουν με το πού νιώθουμε ευτυχισμένοι, πού βρισκόμαστε και αν φοβόμαστε να κατέβουμε από το καράβι που έχουμε γεννηθεί». Ο ίδιος ο ήρωας διαπιστώνει ότι η ελευθερία του πραγματώνεται μέσα σε ένα περιορισμένο εύρος επιλογών: «Αρκεί να σκεφτούμε το σήμερα και τον τρόπο που ζούμε. Θα πάρω ως παράδειγμα το facebook, που δίνει άπειρες δυνατότητες επικοινωνίας και φίλους αλλά τι πραγματικά είναι αληθινό; Ή αν το πάρουμε από τη σκοπιά του καταναλωτισμού, έχεις να επιλέξεις ανάμεσα σε πάρα πολλά πράγματα. Οπότε αυτό που λέει στον μονόλογο του απορώντας και όχι όντας διδακτικός είναι ότι ‘δεν μπορώ να καταλάβω πώς εσείς μπορείτε να διαλέξετε ένα πράγμα, γιατί για μένα αυτό είναι πάρα πολύ μπερδευτικό’».
Στο ίδιο πλαίσιο συζητάμε και για τα όρια της ζώνης άνεσης. Πώς μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτά; «Ζούμε σε μια κοινωνία που βασίζεται στον ναρκισσισμό και τον προωθεί πάρα πολύ. Οπότε νομίζω έχει να κάνει με τις σχέσεις μας με τους άλλους, όχι για να μας βλέπουν αλλά για να συνυπάρχουμε. Νομίζω ένας τρόπος να σπάσουμε τα όρια μας είναι το ‘μαζί’ και το δεύτερο είναι να μη φοβόμαστε να τολμήσουμε γιατί τελικά δεν θα πάθουμε τίποτα. Όταν δεν έχεις να χάσεις κάτι και το τολμάς το μόνο που θα συμβεί είναι να εξελιχθείς και θα μεταβείς σε ένα επόμενο στάδιο. Έχουμε έρθει σε αυτόν τον κόσμο απλώς για να εξελιχθούμε δεν θα συμβεί κάτι φοβερό, απλώς μια μετάβαση κάπου».
Η εξέλιξη για τον ίδιο εκφράζεται μέσα από την επιθυμία να κάνει «τίμιες δουλειές». Όπως επισημαίνει, «είναι σημαντικό στην τέχνη να σε αφορά αυτό που παρουσιάζεις στους θεατές. Το δεύτερο που επιθυμώ είναι να είναι αυτό δουλειά, να λειτουργεί σε ένα επαγγελματικό πλαίσιο, γιατί υπάρχει μια παρεξήγηση σχετικά με τη λειτουργία της τέχνης, ότι γίνεται για την ψυχή του καλλιτέχνη και διαλύεται οποιοδήποτε επαγγελματικό πλαίσιο που θα μπορούσε να υπάρξει και πρέπει να είμαστε σε αυτό πολύ διεκδικητικοί».
Θέατρο χωρίς κινητό και άλλες πρωτοβουλίες
Μια ακόμη μεγάλη επιθυμία του Μελαχρινού Βελέντζα είναι να επανεισάγει στο θέατρο πράγματα που έχουν συνδεθεί με αυτό, αλλά στην πορεία χάθηκαν: «Όπως λέει ο Πίτερ Μπρουκ, έχουμε μια άδεια σκηνή, κάποιος περπατά, κάποιος περνά και είναι ένα θεατρικό γεγονός. Δεν χωράνε πολλές παρεμβολές. Πρέπει να είμαστε συγκεντρωμένοι σε αυτό που κάνουμε και να μπορούμε να το στηρίζουμε». Για αυτόν τον λόγο μια εικαστική κατασκευή θα βρίσκεται στον προθάλαμο. Πρώτοι θα αφήσουν οι ηθοποιοί τα κινητά τους και έπειτα το κοινό. Επιπλέον, η ομάδα θα αναβιώσει και τα μπουλούκια αφού πολύ σύντομα θα γυρίζει με ένα βανάκι σε πόλεις και χωριά κάτι που θα τους βοηθήσει και στην έρευνα τους. Άλλωστε, όπως τονίζει κλείνοντας, «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο καλλιτέχνης αυτό που μπορεί να κάνει είναι να θέτει ερωτήματα».
INFO
Lemon στο Θέατρο Αυλαία
Σκηνοθεσία: Γεωργία Τσαγκαράκη
Παραστάσεις: 18 με 23 Φεβρουαρίου.
Τρίτη (9 μ.μ.), Παρασκευή (9 μ.μ.), Σάββατο (7 μ.μ. & 9 μ.μ.) και Κυριακή (8 μ.μ.).
Εισιτήρια: 12 με 15 ευρώ
Πριν φύγετε ρίξτε μια ματιά
O Αλέξανδρος Παντελάκης είναι απόφοιτος του τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ. Γράφει στην Εφημερίδα Μακεδονία, ασχολείται με το blogging και τον εθελοντισμό. Εργάζεται στο τμήμα marketing εταιρείας που δραστηριοποιείται στον χώρο της εκπαίδευσης και της εύρεσης εργασίας.