Κάρμεν Ρουγγέρη: “Βλέποντας την καταστροφή του πολέμου καταλαβαίνεις την αξία της ειρήνης” 

Εδώ και 30 χρόνια βάζει συστηματικά το λιθαράκι της στη διαμόρφωση των χαρακτήρων των παιδιών με όχημα της το θέατρο. H Κάρμεν Ρουγγέρη, ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας παρουσιάζει την Ιλιάδα του Ομήρου στο Christmas Theater και δεν σταματά να ονειρεύεται έναν καλύτερο κόσμο μέσα από τα μάτια των παιδιών.

Συνέντευξη στον Αλέξανδρο Παντελάκη

Η Οδύσσεια… της Κάρμεν Ρουγγέρη δεν έχει τέλος και αυτό οφείλεται στη μεγάλη της επιτυχία και τη μεγάλη αγάπη που εισπράττει από παιδιά, γονείς και εκπαιδευτικούς. 

Κάπως έτσι, λοιπόν, αποφάσισε να ανεβάσει και την Ιλιάδα τονίζοντας πως τα ομηρικά έπη είναι ο καθρέφτης όλων των συναισθημάτων και προσπαθώντας χωρίς να κάνει διασκευές να δείξει όλο το εύρος των συναισθημάτων που υπάρχουν στη ζωή. 

Υπάρχει μια διαφορά μεταξύ του παιδικού θεάτρου και του θεάτρου για παιδιά και αυτό είναι μόνο ένα από τα πράγματα που μας εξήγησε στη συζήτησή μας. 

“Με ενδιαφέρει πολύ να βοηθούμε τα παιδιά μέσα από το θέατρο και να τους δίνουμε την ευκαιρία και το ερέθισμα να αγαπήσουν τον Όμηρο και να πάρουν το βιβλίο να διαβάζουν όλο το έπος γιατί δεν το διδάσκονται όλο”, ξεκινάει να μας λέει.  

“Όσο μελετάω τόσο είμαι ευτυχισμένη γιατί μαθαίνω πολλά πράγματα. Αυτό θέλω να το περάσω στα παιδιά. Η Ιλιάδα είναι μια παράσταση απόλυτα μελετημένη και τεκμηριωμένη, ένα μάθημα για τα παιδιά για να τα βοηθήσει και να τα μαγεύσει”, εξηγεί. 

Οι παραστάσεις που κάνουμε για τα παιδιά δεν έχουν σχέση με το παιδικό θέατρο

Η πορεία της Κάρμεν Ρουγγέρη στον χώρο του παιδικού θεάτρου είναι μια ιστορία αφοσίωσης και αγάπης για την τέχνη. Μέσα από το έργο της, μας δείχνει τη δύναμη της φαντασίας και της επικοινωνίας, προσφέροντας μια παράσταση που συνδυάζει το θαύμα της θέασης με την αυθεντικότητα της ανθρώπινης εμπειρίας.

Τη ρωτάμε αν προσέγγισε το έργο με τέτοιον τρόπο, ώστε να είναι πιο φιλικό για τα παιδιά.

“Δεν την προσεγγίσαμε με καθόλου παιδικό τρόπο. Είναι η σκέψη η δική μου και της παιδικής μας σκηνής έτσι. Οι παραστάσεις που κάνουμε για τα παιδια δεν έχουν καμία σχέση με μια παράσταση που απευθύνεται στα παιδιά. Είναι μια κανονικη παράσταση. Στα παιδιά δεν αρέσει να τα υποτιμάς”, επισημαίνει κάνοντας έτσι έναν διαχωρισμό μεταξύ του παιδικού θεάτρου και του θεάτρου για παιδιά. 

Για εκείνη ο επαγγελματισμός, η εμμονή στην λεπτομέρεια, η χρήση ποιοτικών υλικών είναι χαρακτηριστικά που έχουν να κάνουν με το ίδιο το θέατρο, είτε απευθύνεται σε παιδιά είτε όχι. 

“Αν δείτε τα κοστούμια και τα σκηνικά θα δείτε ότι ούτε τα κρατικά θέατρα δεν έχουν τέτοια εικαστικά και τέτοια σκηνικά. Είναι όλα κανονισμένα όπως πρέπει για τα παιδιά. Πρέπει να είναι όλα άρτια. Η σημαία μας είναι τα λόγια του Στανισλάφσκι που έλεγαν ότι στο θέατρο για παιδιά οι ηθοποιοί πρέπει να παίζουν όπως στο θέατρο για μεγάλους με μια διαφορα, πρέπει να παίζουν λίγο καλύτερα. Αυτό είναι το σκεπτικό μας και ίσως για αυτό μας τιμά τόσο πολύ ο κόσμος”, εξηγεί.

Σε αυτό το σημείο η Κάρμεν Ρουγγέρη ανατρέχει στο παρελθόν και μας αποκαλύπτει ότι όταν την επισκέφτηκε η κόρη του κ. Λαζόπουλου, του ανάφερε ότι “πήγα σε μια παράσταση που δεν βαριούνται οι ηθοποιοί”. Άλλωστε, σύμφωνα με την κα. Ρουγγέρη, ο μεγαλύτερος θεατρικός κριτικός είναι ένα παιδάκι. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι φεύγοντας τα παιδιά φωνάζουν ‘τέλειο’”, μας λέει. Αυτό κιόλας εύλογα το αναγνωρίζει ως μια “πρώτη αμοιβή”.  

Σε έναν πόλεμο πονάνε και οι εχθροί 

Εμβαθύνοντας περισσότερο στην Ιλιάδα, μας τονίζει τις αντιδράσεις των παιδιών που πάντα έχουν ενδιαφέρον και την ανατροφοδοτούν με τρόπους που ούτε και η ίδια φανταζόταν. 

“Η Ιλιάδα ξεκινάει με τον θυμό του Αχιλλέα. Θυμώνει γιατί του παίρνει τη Βρισηίδα ο Αγαμέμνονας. Παρακαλεί τη Θέτιδα να παρακαλέσει τον ίδιο να δώσει τη νίκη στους Τρώες και όχι στους Έλληνας. Αν σκεφτεί κανείς ότι βγαίνοντας ένα παιδί λέει ‘πω πω είδες τι μπορεί να πάθει κάποιος όταν θυμώνει’; Έχει μια άλλη σκηνή που η Ανδρομάχη παρακαλεί τον Έκτορα να μην πάει στον πόλεμο για να μείνουν μαζί και να μην πεθάνει. Πονάει η Ανδρομάχη και βγαίνει το παιδί και λέει ‘δηλαδή σε έναν πόλεμο πονάνε και οι εχθροί’; Ναι σε έναν πόλεμο πονάνε όλοι. Είναι συγκλονιστικά αυτά που παίρνουν τα παιδιά”, καταλήγει. 

“Λέμε για την Ιλιάδα ότι είναι ένα έπος πολεμικό που υμνεί την Ειρήνη γιατί βλέποντας τις καταστροφές που κάνει ένας πόλεμος καταλαβαίνεις την αξία της ειρήνης” επισημαίνει. 

Μια παράσταση ως ένα πιο διαδραστικό δρώμενο μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να συμμετέχουν καλύτερα και στο μάθημα τους. Αυτή της τη σκέψη επιβεβαίωσε και ένας καθηγητής της πρώτης γυμνασίου που της ανέφερε ότι οι μαθητές του ξέρουν απέξω την Οδύσσεια, λόγω της προηγούμενης της παράστασης. 

Το πρώτο συστατικό είναι ο σεβαστός στους μικρούς θεατές

Η Κάρμεν Ρουγγέρη είναι πεπεισμένη ότι το θέατρο για παιδιά είναι πολύ περισσότερο από απλή ψυχαγωγία. Είναι ένα μέσο που μπορεί να μεταμορφώσει τις ζωές των παιδιών, να τα βοηθήσει να ανακαλύψουν τη φωνή τους, να αναπτύξουν την αυτοπεποίθηση και να καλλιεργήσουν την ευαισθησία τους στον κόσμο γύρω τους.

“Το πρώτο συστατικό των παραστεων μας είναι ο σεβασμός στους μικρούς μας θεατές. Θα έπρεπε να είναι σκοπός όλων των ανθρώπων που κάνουν θέατρο για τα παιδιά  γιατί αυτοί θα φτιάξουν τους μελλοντικούς θεατές. Το θέατρο έχει μεγάλη δύναμη” εξηγεί. 

Στη συνέχεια άλλη μια ανάμνηση της θα έρθει να επιβεβαιώσει τα όσα εχει αναφέρει. “Θυμάμαι στο ‘παραμύθι χωρίς όνομα’ ένα κοριτσάκι που ήρθε και μου είπε ‘εγώ προσπαθώ, μορφωνομαι’. Ένα άλλο παιδάκι μου είπε το παραμύθι δεν έχει όνομα αλλά εγώ του δίνω αυτό ‘χωρίς μόρφωση δεν γίνεται τίποτα’”, αναφέρει συγκινημένη.  

“Παίρνω ευτυχία από κάθε παράσταση. Θα έπρεπε όλοι οι άνθρωποι να βάζουμε ένα λιθαράκι για να χτίσουμε τους αυριανούς ανθρώπους.” επισημαίνει. 

Έχουμε γίνει φαρ ουέστ 

Φυσικά, θα ήταν αδύνατο να μην συζητήσουμε για όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας με θύματα τα παιδιά και θύτες δυστυχώς τα ίδια. Η κα. Ρουγγέρη πιστεύει πως “δινοντας αξίες σε ένα παιδί από το σπίτι του και από το σχολείο – τα κατάλληλα συστατικά ενός σωστού ανθρώπου –  δεν θα έκανε ποτέ αυτά τα πράγματα. Αυτά που ζούμε πάνε να μας πουν ότι κάτι φταίει στην παιδεία ή στο σπίτι. Από την άλλη πλευρά πιστεύω ότι έχει κάνει πολύ κακό η τηλεόραση. Το βράδυ που την ανοίγω βλέπω τον έναν να μαχαιρώνει, τον άλλον να σκοτώνει με όπλο, όλο βία. Τα σίριαλ είναι γεμάτα βία. Έχουμε γίνει φαρ ουέστ; Δεν το έχω καταλάβει” σχολιάζει. 

Ταυτόχρονα ακόμη και τα κινούμενα σχέδια δεν περνούν τα σωστά πρότυπα. “‘Όταν βλέπει το παιδί τον Μπαγκς Μπάνι να τον ισοπεδώνει ένα αυτοκίνητο και να σηκώνεται κανονικά, δεν μπορεί να καταλάβει πόσο κακό μπορεί να κάνει ένα αυτοκίνητο που θα έρθει πάνω του”, αναφέρει. 

Ωστόσο, αναγνωρίζει ότι οι δύσκολοι ρυθμοί της ζωής κάνουν κάποιες φορές τους γονείς να “παρκάρουν” τα παιδιά τους στην τηλεόραση χωρίς να αντιλαμβάνονται το κακό που μπορεί να τους κάνει. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τις πολύ σκληρές εικόνες που προβάλλονται καθημερινά και από τις ειδήσεις “σκληραίνουν την καρδιά ενός παιδιού το οποίο μπορεί να κάνει κάτι ανάλογο στη γειτονιά του, στον φίλο του, αυτόν που ζηλεύει”.

Ο Θεός έδωσε με τη χούφτα προσόντα στην κόρη μου

Η ίδια πάντως νιώθει ως μητέρα την απόλυτη περηφάνια για την κόρη της που για άλλη μια φορά συνεργάζεται μαζί της. Η Χριστίνα Κουλουμπή έχει αναλάβει τα κοστούμια και τα σκηνικά της Ιλιάδας. 

“Η κόρη μου δεν είναι τυχαία περίπτωση. Έχει πάρει τρομερά ερεθίσματα. Εγώ ήμουν στην Επίδαυρο. Ο πατέρας της πρώτο όνομα στη λυρική σκηνή. Έχει παρακολουθήσει όλες τις όπερες του κόσμου. Από τη φύση της ο Θεός της έδωσε με τη χούφτα προσόντα. Είναι μια καταπληκτική ζωγράφος πέρα από όλα, αριστούχος της σχολής του εθνικού θεάτρου, τα έχει όλα. Συνεργαζόμαστε άψογα και της δίνω το 55 τοις εκατό της επιτυχίας της παράστασης μας. Τα ματάκια των παιδιών τα κρατάς με το εικαστικό μέρος και από εκεί και ύστερα κάθονται να ακούσουν αυτό που έχεις να τους πεις”, αναφέρει για να καταλήξει ότι “μέσα από τα παιδιά ξαναζείς”.

Θέλω να δίνω αισιοδοξία στον κόσμο

Η Κάρμεν Ρουγγέρη, ωστόσο, έχει και μια μεγάλη πορεία στην τηλεόραση. Οι ρόλοι της μας έρχονται μέχρι και σήμερα στο μυαλό και όλοι μοιράζονται αισιόδοξα μηνύματα.

Η πρόσφατη συμμετοχή της στον Γλυκάνισο, στον οποίο υποδυόταν την Αριάδνη, μια γυναίκα με ειδικές ανάγκες, μας έκανε να τη ρωτήσουμε αν πλέον οι επιλογές της στην τηλεόραση θέλει να περνούν ακόμη πιο ισχυρά μηνύματα. 

“Όταν μου έγινε η πρόταση την αποδέχτηκα αμέσως για αυτόν τον λόγο. Ήθελα να δώσουμε αισιοδοξία στον κόσμο. Με χαρακτηρίζει η αισιοδοξία. Θέλω να το περνάω αυτό”, επισημαίνει”. 

Η δημιουργικότητα της, όμως, δεν σταματά ούτε στην τηλεόραση ούτε και στην Ιλιάδα. Ήδη έχει ετοιμάσει ένα έργο με κρητικούς ηθοποιούς που θα αφορά τον Μινώταυρο, ενώ την Κυριακή 12/10 θα γίνει και η πρεμιέρα του “Μαγικού Κλειδιού” στο θέατρο Κιβωτός. Όπως μας λέει κλείνοντας:

“Το νέο παραμύθι που κάνω της Πηνελόπης Δέλτα, ‘το μαγικό κλειδί΄ περνάει το μήνυμα της χαρά της προσφοράς αλλά πέρα από αυτό τονίζει στα παιδιά ότι η ζωή δεν είναι μόνο χαρές και τραγούδια. Έχει και λύπη και βάσανα. Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να τα ζήσουμε. Θα γυρίσουμε όλη την Ελλάδα με αυτό. Είναι γεμάτο τροφή για σκέψη”. 

ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ

Κάθε Σάββατο στις 7 μ.μ. και κάθε Κυριακή στις 12 μ.μ. και στις 5 μ.μ. έως 27/12.
Christmas Τheater, Λεωφ. Βεΐκου 137, Γαλάτσι
Εισιτήρια από 10 έως 25 ευρώ
Κρατήσεις Εισιτηρίων για τις Σχολικές Παραστάσεις
e-mail: christmastheateromadikes@gmail.com & κινητό +30 6984317792
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ: 211 77 01 700, www.ct.gr & www.more.com

ΤΟ ΜΑΓΙΚΟ ΚΛΕΙΔΙ

Από το παραμύθι της Πηνελόπης Δέλτα
Θέατρο Κιβωτός, Πειραιώς 115, Αθήνα
Κάθε Κυριακή 11:15 και 15:00
Εισιτήρια: Κανονικό : 12€ | Ομαδικό, οικογενειακό, ανέργων, φοιτητικό: 10€ | Αμεα: 8€
Προπώληση στο more.com