Το σωματικό βάρος ανέκαθεν αποτελούσε αντικείμενο μελέτης, αναζήτησης, και διερεύνησης διότι έχει συσχετιστεί με την αισθητική, την υγεία, τη μόδα και το κοινωνικό στάτους. Ανεξαρτήτου αιτιολογίας όμως, το σωματικό βάρος πρέπει να συσχετίζεται άμεσα με την υγεία και να αποσκοπεί στην επιδίωξή της.
Με τον όρο υγεία εννοούμε όχι μόνο την έλλειψη κάποιας σωματικής νόσου, αλλά και την ύπαρξη ψυχικής ευεξίας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και άλλοι διεθνείς οργανισμοί, με γνώμονα την υγεία έχουν ορίσει για τα ενήλικα άτομα το ΔΜΣ (Δείκτη Μάζας Σώματος) που είναι ένας δείκτης βάρους-ύψους και εκφράζει τον κίνδυνο νοσηρότητας του ατόμου από μια χρόνια νόσο, όπως η παχυσαρκία, η υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Επιπρόσθετα, ο ΔΜΣ κατατάσσει το σωματικό βάρος, ανάλογα την τιμή του, σε ελλειποβαρές, φυσιολογικό, υπέρβαρο και παχύσαρκο και παρέχει τη δυνατότητα αξιολόγησης και των κινδύνων υγείας που εγκυμονεί η αύξησή του. Οι αυξημένες τιμές του ΔΜΣ συσχετίζονται με την εμφάνιση νοσηρότητας και θνησιμότητας.
Η παχυσαρκία έχει αναγνωριστεί ως χρόνια νόσος και έχει συσχετιστεί ότι το αυξημένο σωματικό βάρος αποτελεί παράγοντα κινδύνου για εμφάνιση υπέρτασης, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, αυξημένης LDL χοληστερόλης, καρδιαγγειακών και αναπνευστικών προβλημάτων και προβλημάτων της ουροδόχου κύστης, καρκίνου, οστεοαρθρίτιδας, ουρικής αρθρίτιδας, ψυχολογικών διαταραχών και διαταραχών του ύπνου.
Πώς υπολογίζεται ο ΔΜΣ
Ο ΔΜΣ υπολογίζεται από το πηλίκο του βάρους, προς το τετράγωνο του ύψους:
ΔΜΣ= Βάρος σώματος/ύψος^2
και εκφράζεται σε κιλά ανά τετραγωνικό μέτρο (kg/m2).
Υπολογίζοντας το βάρος του σώματός μας και το ύψος μας, μπορούμε να δούμε αν έχουμε φυσιολογικό (υγιές) βάρος. Το φυσιολογικό βάρος κυμαίνεται μεταξύ τιμών ΔΜΣ= 18,5-24,9 kg/m2, γεγονός που σημαίνει ότι ο κίνδυνος νοσηρότητας από μια χρόνια νόσο είναι μικρός.
Κατηγοριοποίηση των ενηλίκων ατόμων ανάλογα με το ΔΜΣ
και τον κίνδυνο νοσηρότητας από χρόνια νοσήματα
Επιπρόσθετα, οι διεθνείς συστάσεις θεωρούν ότι η περιφέρεια μέσης θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως επιπρόσθετος παράγοντας κινδύνου σε κάθε κατηγορία του ΔΜΣ, προκειμένου να ανιχνευθεί ο κίνδυνος για καρδιαγγειακά και μεταβολικά νοσήματα. Σύμφωνα με τις συστάσεις αυτές, περιφέρεια μέσης μεγαλύτερη των 80 cm στις γυναίκες και 94 cm στους άνδρες υποδεικνύει μέτριο κίνδυνο νοσηρότητας, ενώ περιφέρεια μέσης μεγαλύτερη των 88cm στις γυναίκες και των 102 cm στους άνδρες υποδεικνύει αυξημένο κίνδυνο νοσηρότητας, ιδιαίτερα καρδιαγγειακής νόσου.
Η διαχείριση του σωματικού μας βάρους και η διατήρησή του μεταξύ των φυσιολογικών ορίων έχει σημαντικά οφέλη για την προαγωγή της υγείας μας και την πρόληψη χρόνιων νοσημάτων που σχετίζονται με αυτό. Η μελέτη ΥΔΡΙΑ που έγινε σε Ελληνικό πληθυσμό κατά την περίοδο 2013-2014 έδειξε ότι 70% των ενηλίκων ήταν υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, ενώ το 2015 το ποσοστό μειώθηκε σε 58,9%, με υπέρβαρους 41,5% και παχύσαρκους 17,4%.
Κρίνεται λοιπόν αναγκαία η τροποποίηση των συνηθειών μας, με μείωση της προσλαμβανόμενης ενέργειας και αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας για να αποφευχθεί η πρόσληψη επιπλέων θερμίδων και επιπρόσθετου βάρους. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με αλλαγή των διαιτητικών συνηθειών και την υιοθέτηση της φυσικής δραστηριότητας.
Η άσκηση από µόνη της έχει µικρή επίδραση στην απώλεια βάρους. Αντίθετα, παράλληλα µε τη δίαιτα, βοηθά στην απώλεια λίπους από την κοιλιακή χώρα και προφυλάσσει από την απώλεια του μυϊκού ιστού. Επιπρόσθετα, η άσκηση δρα ευεργετικά στην υγεία μας μέσω μείωσης της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης, ενώ ευνοεί και την παραγωγή ορμονών, των ενδορφινών, επιδρώντας στη χαλάρωση και την ψυχολογία μας.
Πριν φύγετε ρίξτε μια ματιά
Η Φωτεινή Τολιοπούλου είναι Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, απόφοιτος του Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Ασχολείται με την Κλινική Διατροφή, το Εξατομικευμένο Διαιτολόγιο διαχείρισης σωματικού βάρους και το Health and beauty coaching. Το ενδιαφέρον της για τη γαστρονομία και το ευ ζην την οδήγησαν στην υλοποίηση υγιεινών γευμάτων, αλλά και στην επίτευξη ενός βασικού στόχου, που συνίσταται στην υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής, η οποία να αποτελεί μια ευχάριστη διαδικασία, συντελώντας στην διαμόρφωση μιας ποιοτικής ζωής και στην απόκτηση ενός υγιούς σωματικού βάρους. Επίσης, παρέχει εθελοντικά, διατροφική υποστήριξη και συμβουλευτική σε γυναίκες που έχουν νοσήσει από καρκίνο του μαστού, θέλοντας να προωθήσει το μήνυμα ότι το υγιές σωματικό βάρος δρα προστατευτικά απέναντι στη νόσο. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί της στο ftoliopoulou(@)gmail.com και στο 6949936502.