Θετικός στον κορωνοϊό: Η βιταμίνη D στην εποχή της πανδημίας

Γράφει ο σύμβουλος διατροφής του Sociall.gr, Ευθύμης Ευγενής

Πώς να μείνετε θετικοί στον κορωνοϊό; Το Sociall παρουσιάζει μια σειρά άρθρων για την προστασία της σωματικής και ψυχικής υγείας.

---

Την περίοδο αυτή της πανδημίας του κορωνοϊού κρίθηκε απαραίτητος ο εγκλεισμός στο σπίτι και έγινε μικρότερη η μετακίνηση σε εξωτερικούς ή εσωτερικούς χώρους όπου μπορεί να υπάρξει συνωστισμός. Αυτό, όμως, είχε ως αποτέλεσμα και την μικρότερη έκθεση στον ήλιο όπου η ακτινοβολία του είναι αρκετά σημαντική για να διατηρηθούν τα φυσιολογικά επίπεδα της βιταμίνης D στο αίμα ( >75nmol/L(>30ng/ml).

Πώς λοιπόν θα αντισταθούμε σε αυτόν τον φονικό ιό από τη στιγμή που απομακρύνουμε έναν δυνατό σύμμαχο, όπως είναι η Βιταμίνη D;

Η βιταμίνη D γνωστή και ως η “βιταμίνη του ήλιου” ανήκει στην ομάδα των λιποδιαλυτών βιταμινών και είναι απαραίτητη για την ομοιόσταση του ασβεστίου και του φωσφόρου στο έντερο και στα οστά.

Η βασική της λειτουργία είναι ότι συμπεριφέρεται σαν ορμόνη λόγω των ενδοκρινών δράσεων, που έχει ως στόχο την προστασία του μυοσκελετικού συστήματος. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν σπουδαίες ανακαλύψεις για την σημαντικότητα της βιταμίνης D στο ανοσοποιητικό όπου μελέτες θεωρούν την πρόσληψη της σημαντικότερη για την άμυνα του οργανισμού περισσότερο και από τη βιταμίνη C.

Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι και η βιταμίνη C δεν είναι απαραίτητη για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Επίσης, δρα ενάντια στην εκδήλωση και καταπολέμηση αυτοάνοσων νοσημάτων π.χ. «σκλήρυνση κατά πλάκας ή διαβήτη τύπου 1».

Ποια άτομα χρήζουν μεγαλύτερης πρόσληψης βιταμίνης D;

Οι άνθρωποι προχωρημένης ηλικίας είναι αρκετά ευάλωτοι λόγω μειωμένων μετακινήσεων σε εξωτερικούς χώρους και είναι επακόλουθη η φυσική μείωση ενδογενούς παραγωγής της βιταμίνης D, κάτι που συμβαίνει κατά την πάροδο του χρόνου.

Ασθενείς με ηπατική και νεφρική νόσο

Η βιταμίνη D μεταβολίζεται από το ήπαρ και στην συνέχεια από τους νεφρούς. Έχει ως αποτέλεσμα τα άτομα με τέτοιους είδους παθήσεις να έχουν μειωμένη ικανότητα μετατροπής της βιταμίνης D στην ενεργή μορφή της. Τα άτομα με σκούρο δέρμα χρειάζεται να εκτεθούν περισσότερη ώρα στον ήλιο διότι παράγουν περισσότερη μελανίνη, η οποία δυσκολεύει την σύνθεση της βιταμίνης στο δέρμα. Τέλος, στα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα έχουν παρατηρηθεί χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης D συγκριτικά με άτομα με φυσιολογικό βάρος. Αυτό συμβαίνει λόγω του ότι η υπερβολική συσσώρευση λίπους εγκλωβίζει τη βιταμίνη D στα λιποκύτταρα μειώνοντας τη δράση της. Η ατομική ευθύνη είναι απαραίτητη αυτή την εποχή και χρειάζεται μεγάλη ευλάβεια στα μέτρα ασφαλείας των ειδικών.

Όμως, με απλούς τρόπους μπορούμε να διατηρήσουμε τη σύνθεση και πρόσληψη βιταμίνης D χωρίς να κινδυνεύσουμε ακολουθώντας τις παρακάτω συστάσεις:

• το καθημερινό περπάτημα σε ανοιχτούς χώρους με απόσταση 1,5-2 μέτρων από άλλους ανθρώπους
• η ηλιοθεραπεία στο μπαλκόνι (χωρίς αντιηλιακό)
• η ισορροπημένη διατροφή και η διατήρηση φυσιολογικού βάρους

Τα παραπάνω αποτελούν μερικές σωτήριες κινήσεις γι΄αυτή την περίοδο όπου έχουμε ανάγκη επάρκειας της βιταμίνης αυτής.

Οι διατροφικές πηγές της βιταμίνης D είναι:

• τα λιπαρά ψάρια (σολομός, σκουμπρί, σαρδέλες κ.α.)
• ο κρόκος του αβγού,
• εμπλουτισμένα τρόφιμα όπως η μαργαρίνη, το γάλα και τα δημητριακά.
• η έκθεση γυμνού δέρματος στον ήλιο χωρίς την χρήση αντηλιακού για 20 λεπτά/ημέρα ή για 30-40 λεπτά/4 φορές/εβδομάδα κρίνονται αρκετά για την επάρκεια βιταμίνης D στο σώμα μας.

Η ημερήσια πρόσληψη βιταμίνης D είναι 0-1 ετών 400-1.000 IU, 1-18 ετών 600-1.000 IU, 19-70 ετών 1.500-2.000 IU. Η έλλειψη βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει:

• κόπωση,
• πόνο στα οστά,
• ραχίτιδα στα παιδιά,
• οστεομαλάκυνση στους ενήλικες,
• πτώση του ανοσοποιητικού και
• αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης αυτοάνοσων νοσημάτων.

Άρα η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνη D και η προσεκτική έκθεση στον ήλιο με γυμνό δέρμα, μπορεί να μας κρατήσει υγιείς και δυνατούς απέναντι σε κάθε ασθένεια ή λοίμωξη που απειλεί την υγεία μας.